จงทำกับเพื่อนมนุษย์           โดยคิดว่า...........................

เขาเป็นเพื่อน  เกิด  แก่  เจ็บ  ตาย  ของเรา

เขาเป็นเพื่อน  เวียนว่าย  อยู่ในวัฎฎสงสารด้วยกันกะเรา

เขาก็ตกอยู่ใต้อำนาจกิเลสเหมือนเรา    ย่อมพลั้งเผลอไปบ้าง

เขาก็มีราคะ  โทสะ  โมหะ                   ไม่น้อยไปกว่าเรา

เขาย่อมพลั้งเผลอบางคราวเหมือนเรา

เขาก็ไม่รู้ว่าเกิดมาทำไม  เหมือนเรา     ไม่รู้จักนิพพานเหมือนเรา

เขาโง่ในบางอย่าง                           เหมือนที่เราเคยโง่

เขาก็ตามใจตัวเองในบางอย่าง             เหมือนที่เราเคยทำ

เขาก็อยากดี                                 เหมือนเราที่อยาก ดี เด่น ดัง

เขาก็มักจะกอบโกย                          และเอาเปรียบเมื่อมีโอกาสเหมือนเรา

เขามีสิทธิ์ที่จะ                                บ้าดี เมาดี จมดี เหมือนเรา

เขาเป็นคนธรรมดาที่ยึดมั่นถือมั่นอะไรต่าง ๆ  เหมือนเรา

เขาไม่มีหน้าที่  ที่จะเป็นทุกข์  หรือตายแทนเรา

เขาเป็นเพื่อนร่วมชาติ  ร่วมศาสนากะเรา

เขาก็ทำอะไรด้วยความคิดชั่วแล่นและผลุนผลัน  เหมือนเรา

เขามีหน้าที่รับผิดชอบต่อครอบครัวของเขา      มิใช่ของเรา

เขามีสิทธิ์ที่จะมีรสนิยมตามพอใจของเขา

เขามีสิทธิ์  ที่จะเลือก  แม้ศาสนา  ตามพอใจของเขา

เขามีสิทธิ์  ที่จะใช้สมบัติสาธารณะเท่ากันกับเรา

เขามีสิทธิ์  ที่จะเป็นโรคประสาท  หรือเป็นบ้า  เท่ากับเรา

เขามีสิทธิ์  ที่จะขอความช่วยเหลือเห็นอกเห็นใจจากเรา

เขามีสิทธิ์  ที่จะได้รับอภัยจากเรา  ตามควรแก่กรณี

เขามีสิทธิ์  ที่จะเป็นสังคมนิยม  หรือเสรีนิยม  ตามใจเขา

เขามีสิทธิ์  ที่จะเห็นแก่ตัว  ก่อนเห็นแก่ผู้อื่น

เขามีสิทธิ์แห่งมนุษยชนเท่ากันกับเรา  สำหรับจะอยู่ในโลก

ถ้าเราคิดกันอย่างนี้...........จะไม่มีการขัดแย้งใด ๆ  เกิดขึ้น

 

 

ท่านพุทธทาสภิกขุ